De knobbelzwaan is de grootste herbivore watervogel van ons land. Volwassen vogels wegen 9 kg (vrouwtjes) tot 11.5 kg (mannetjes). Hun voedsel bestaat hoofdzakelijk uit water­planten, die tot een diepte van ca. 1 m kunnen worden bereikt, en cultuurgras. Daarnaast wordt in veel mindere mate ook wintergraan en het blad van koolzaad gegeten. De hoogste bekende leeftijd van een wilde knobbelzwaan is ruim 29 jaar, maar een meer typische levensduur is ca. 10 jaar.

De meeste Nederlandse knobbelzwanen zijn standvogels. ’s Winters wordt onze eigen populatie mondjesmaat aangevuld met vogels uit noordelijker streken, tot aan Zuid-Zweden en de Baltische staten. Ook met Engeland, België en Noord-Frankrijk vindt uitwisseling plaats. Dit alles leidt echter niet tot grote seizoensfluctuaties in de in Nederland aanwezige aantallen. Broedterritoria worden jaarrond verdedigd. Niet-broedvogels zwerven in groepen rond en veroorzaken een groot deel van de landbouwschade die aan knobbelzwanen wordt toegerekend.

De veroorzaakte schade bestaat met name uit vraatschade, vertrapping en bevuiling.

Opdracht nestbewerking
De ODH heeft in februari 2023 een opdracht verleend voor nestbewerking van knobbelzwanen. De opdracht geldt voor de werkgebieden van de volgende WBE’s en duurde tot en met 30 april 2024:

Alblasserwaard-Oost, Alblasserwaard-West, De Aarlanden, Hoeksche Waard, Krimpenerwaard en Reeuwijk en omstreken. De opdracht en het bijbehorende protocol zijn op deze pagina te downloaden.

Verjaging
Knobbelzwanen mogen wel worden verjaagd omdat dit niet verboden is, daarbij kan ook een akoestisch middel worden ingezet. Het geweer kan echter niet worden ingezet als akoestisch verjagingsmiddel omdat hiervoor op het ogenblik in Zuid-Holland geen wettelijke grondslag is.

Geen mogelijkheden.